Tonen transponeren

Losse melodietonen transponeren gaat eenvoudig als je maar weet hoeveel halve toonafstanden je wilt verhogen of verlagen. Gebruik  de buitenste ring van de draaischijf. Hier staan de 12 halve tonen per octaaf genummerd 1 t/m 12.

Indien bijvoorbeeld een melodielijn 4 halve tonen verhoogd wordt, kan je dat makkelijk aflezen door bij cijfer 1 de oorspronkelijk toon te zetten en vervolgens de getransponeerd toon af te lezen bij cijfer  5 (1+4=5 halve tonen). Dit herhaal je voor elke toon.

transponeer 5 tonen
Toon 1 (= C) wordt toon 5 (= E) bij het transponeren van 4 halve tonen hoger.

Om de juiste enharmonische toon te bepalen, moet je weten in welke toonladder het muziek staat. De keuze van de juiste enharmonische toon is namelijk toonladder afhankelijk.
Bij de niet diatonische tonen bepaal je de chromatische toonladder.
(zie hoofdstuk chromatische toonladder)