Voorbeeld 1 – C majeur aflezen
Draai de schijf zodat de MAJEUR pijl naar C wijst.
De 7 tonen van de C majeur ladder zijn nu van links naar rechts afleesbaar in de halfronde openingen. Zie blauwe cirkelmarkering.
De 7 majeurtonen zijn genummerd met Romeinse cijfers I tm VII.
In de halfronde opening lees je de volgende tonen af voor de C majeur ladder.
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 1 |
| I | II | III | IV | V | VI | VII | I | |||||
| C | D | E | F | G | A | B | C |
Op de buitenste cirkel zie je bij de nr. 1 t/m 12 welke positie de tonen hebben in het octaaf.
Het octaaf heeft 12 halve tonen. De majeur ladder gebruikt hier maar 7 tonen van. Sommige tonen worden dus overgeslagen.
Er zit altijd 1 halve toon verschil tussen de B en de C en ook tussen de E en de F. Tussen de overige tonen zitten steeds 2 halve tonen.
Zo ontstaat het karakteristieke Majeur patroon 2-2-1-2-2-2 -1, waarbij de cijfers het aantal tussenliggende halve tonen voorstelt.
.
Voorbeeld 2 – Bes majeur aflezen
Verdraai de schijf met de MAJEUR pijl naar A# en Bes.
Lees hier de toonladder tonen af van Bes majeur.
Let hierbij op dat je de juiste enharmonische naam afleest in de halfronde openingen. Houdt de alfabet volgorde aan.
Lees af in de halfronde cirkel van links naar rechts en bedenk dat elke letter maar één keer in een de toonladder kan voorkomen.
Dit betekent dat tonen soms verlaagd of verhoogd moeten worden willen ze passen in het majeur patroon.
Bij trap IV heb je de keuze tussen 2 enharmonische tonen D# en Emol. In dit geval moet de E bij trap IV verlaagd worden om in het majeur patroon te passen. Dus kies Emol.
Voorbeeld 3 –
De tonen voor Bes majeur zijn: Bᵇ C D Eᵇ F G A Bᵇ
Aflezen van de juiste enharmonische tonen voor de Bes majeur toonladder
Tip: De alfabetvolgorde aanhouden: dus na letter B volgt altijd letter C, na letter D volgt letter E etc. etc. Zodoende volgt automatisch de juiste keuze voor de enharmonische toonnaam.
Voorbeeld 4 – A# majeur toonladder aflezen
Verdraai de schijf met de MAJEUR pijl naar A#.
Lees de juiste enharmonische namen af in de halfronde cirkels.
De tonen voor A# majeur zijn: A# B# C## D# E# F## G## A#.
Aflezen van de A# majeur toonladder
Tip: De alfabetvolgorde aanhouden: dus na letter A komt letter B, na letter B komt letter C etc. etc.
Extra toelichting – Het majeur patroon
Het typische majeur patroon is visueel duidelijk herkenbaar op de kaart doordat je de afstanden ziet tussen de halfronde cirkels. Op twee plaatsen zie je dat de halfronden cirkels tegen elkaar zitten, namelijk bij de romeinse cijfer III en IV en bij VII en I. Deze tonen verschillen één halve toon met elkaar.
De overige tonen verschillen steeds 2 halve tonen met elkaar.
Derhalve ontstaat het patroon met tussenafstanden van
2-2-1-2-2-2-1. Dit is het patroon voor de tussenafstanden van de 7 majeurtonen. Dit zijn samen 12 afstanden en dat klopt ook met de 12 halve tonen per octaaf.
Het majeurpatroon kan je projecteren langs de chromatisch toonas. Dit doe je door de schijf te verdraaien. Hiermee kan je voor elke willekeurige toon de majeurladder aflezen.
Een majeurtoonladder klinkt altijd als DO,RE,MI,FA,SOL,LA,TI,DO. Veel mensen hebben dit patroon op school leren zingen. Als je dit op gehoor probeert te spelen dan zie je dat je steeds 2 en soms 1 halve toon overslaat om dit majeur patroon 2-2-1-2-2-2-1 te krijgen.
Octaaf positie 1 t/m 12 aflezen
Bij de nummering 1 tot en met 12 zie je welke positie elke toonladdertoon heeft binnen de 12 toons verdeling van het octaaf.
Het patroon van de tussenafstanden is hier ook duidelijk te zien. Tussen E-F en tussen B-C zit altijd één halve toon.
De overige afstanden zijn steeds 2 halve tonen.
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 1 |
| I | II | III | IV | V | VI | VII | I | |||||
| C | D | E | F | G | A | B | C |
2 2 1 2 2 2 1
Tussenafstanden 2 2 1 2 2 2 1
De toonpositie van elke majeur toon zie je aan de cijfers 1 t/m 12.
Voorbeeld: toon V (G) bevindt zich op positie 8.
Dit wil zeggen 8 halve tonen verder of 8 gitaarfretten verder. Als de grondtoon C zich op fret 1 bevindt dan staat toon V op fret 8. Ook bij pianotoetsen geldt dit omdat elke volgende toets een halve toon verschil is.
