Akkoordenschema

Een akkoordenschema bestaat uit een aantal bij elkaar horende  akkoorden die zich steeds herhalen en de begeleiding vormen voor een melodie.

Tips voor het maken van een akkoordenschema

Toonladder
Kies een toonladder waarin het muziekstuk geschreven wordt.
Dit wordt bijvoorbeeld bepaald door het openingsakkoord, mineur of majeur. Wat je mooi vindt klinken of waarbij je goed kunt zingen. Stel je dat C majeur je eerste akkoord wordt. Dan wordt  C majeur de toonladder. Voor het akkoordenschema gebruik je dan de  akkoorden van de C majeurtoonladder.

Deze akkoorden worden aangegeven met akkoordtrappen I,II,III,IV,V en VII. Gebruik de Halve tonencirkel en lees de 7 toontrappen af.
De laddereigenakkoorden zijn: C maj, Dm, Em, Fmaj, Gmaj en  Am,

Maatverdeling
Kies een maat
4/4 maat:  het akkoordenschema herhaalt zich in een patroon van 4 maten of een veelvoud hiervan.
3/4 maat:  het akkoordenschema herhaalt zich in een patroon van 3 maten of een veelvoud hiervan.
Als je dit niet consequent doet kan je in de knoop raken met je maatverdeling en dit is hoorbaar.

Tonica akkoord op trap1
Het eerste akkoord van je schema wordt het tonica akkoord
op trap I. Dit eerste akkoord van het schema is belangrijk. Het vormt de basis waar je steeds weer naar terugkeert. Dit tonica akkoord bepaalt de toonladder waarin het muziek stuk geschreven staat en wordt daarom als openingsakkoord en slotakkoord toegepast.

Dominant akkoord trap IV en V
Het laatste akkoord van een akkoorden schema is vaak een Dominant akkoord op trap V. Het kan ook een subdominantakkoord zijn op trap IV. Deze akkoorden hebben een dominante functie omdat ze weer terug willen keren naar de Tonica . Ze klinken dus goed als ze voorafgaan aan het Tonica akkoord.

Tussenliggende akkoorden op trap II,  III, VI en VII
Kies de maatverdeling. Voor de eerste maat kies je dus altijd het tonica akkoord en in de laatste maat komt een Dominant akkoord.  Alle tussenliggende maten kan je vullen met willekeurige akkoorden uit de toonladder. Doe dit op gehoor maar gebruik wel de laddereigen akkoorden.
Het Dim akkoord op trap VII is ook te gebruiken zie Dim akkoord.

Modus wijziging
Een Modus verandering is een wijziging van het akkoordenschema waarbij  een nieuwe tonale basis optreedt. Het eerste akkoord van het akkoordenschema is steeds de basis waarop  je terug keert.
Dit eerste akkoord wijzig je dus. Gebruik nu een ander akkoord dan het Tonica akkoord.
Zo’n modulatie hoor je direct. Het is een nieuwe wending in je muziekstuk bijvoorbeeld bij een nieuw couplet of brug.

Let op we veranderen niet van Toonladder. We blijven de laddereigen akkoorden gebruiken, alleen gebruik je de Tonica niet meer als eerste akkoord.

Slot
In het slot keer je meestal terug naar het oorspronkelijke akkoordenschema. De tonica moet dus weer terug als basisakkoord  in het schema.  Dit kan je bereiken door op de juiste plaats een dominant akkoord te gebruiken. In het  gemoduleerde akkoordenschema  wijzig je dan de laatste maten in een Dominant akkoord. Hierna vervolg je weer met de tonica en het oorspronkelijke akkoordenschema. Deze overgang klinkt dan ook heel natuurlijk.

VOORBEELD

Toonladder:    C   majeur
Maatverdeling 4/4
Modulatie    naar Dm  ( Dorisch)
Laddereigenakkoorden van C majeur zijn;

Toontrappen	akkoord
I    Tonica	C
II	Dm
III	Em
IV  sub Dominant	F
V   Dominant	G
VI	Am
VII	Bdim

Schema 1       gebruik 4 maten of  veelvoud
Eerste maat:               trap I Tonica als eerste akkoord C
Laatste maat              trap V Dominant of Sub. G
Overige maten:          willekeurig op gehoor Em van trap III en Ftrap IV

1	2	3	4	5	6	7	8
C	C	Em	Em	F	F	G	G
C	C	Em	Em	F	F	G	G
C	C	Em	Em	F	F	G	G
C	C	Em	Em	F	F	G	G

Het schema herhaalt zich steeds met de tonica als eerste akkoord

Schema 2                       modulatie naar Dm trap II        (Dorische mode)
Eerste maat:                Dm     (dus niet het tonica akkoord van C)
Laatste maat:             willekeurig op gehoor bv. trap III Em
Overige maten:         willekeurig op gehoor bv. trap VI Am
Allerlaatste maat :   Dominantakkoord trap V  G om terug keren naar het eerste schema 1

1	2	3	4	5	6	7	8
Dm	Dm	Dm	Dm	Am	Am	Em	Em
Dm	Dm	Dm	Dm	Am	Am	Em	Em
Dm	Dm	Dm	Dm	Am	Am	G	G

Na dit laatste G akkoord keer je terug naar schema 1 en eindig je met het slotakkoord …de Tonica C.

Hiermee is een akkoordenschema gemaakt in de toonladder C majeur met gebruikmaking van alleen laddereigenakkoorden.
Eenvoudige kerst- en kinderliedjes, maar ook zeel veel popsongs en bluesnummers zijn heel netjes laddereigen opgebouwd met akkoordtrap I, IV en V.
Akkoordenschema’s die ingewikkelder zijn en moduleren naar andere toonladders zijn natuurlijk ook mogelijk.

bekijk het You-tube filmpje eens over een akkoordenschema in G majeur : https://www.youtube.com/watch?v=Odyo7H2p-lk